kosmos310323-5

Η παγωμένη ήπειρος

 

Οκύβος ερρίφθη.
Ο Ομοσπονδιακός πρωθυπουργός Άντονυ Αλμπανίζι
ανακοίνωσε την προηγούμενη
εβδομάδα το ερώτημα που προτείνει η
κυβέρνηση να τεθεί στους Αυστραλούς
πολίτες μέσα από την διαδικασία του δημοψηφίσματος, τόσο για την «Φωνή των
Πρώτων Εθνών» όσο και για το σχέδιο
τροπολογίας του Συντάγματος που θα το
συνοδεύει.
Το Εργατικό κόμμα αρέσκεται να θεωρεί τον εαυτό του (αν κρίνουμε από τις
προσπάθειες που καταβάλλει από συστάσεως της Ομοσπονδίας) ώς τον «πρωταθλητή» των προτάσεων τροπολογίας του
Αυστραλιανού Συντάγματος. Αυτό μπορεί να σημαίνει πολλά αλλά μπορεί και
τίποτα εάν δεν έχει αίσιο τέλος.
Το κόμμα των Εργατικών έχει καταθέσει
13 προτάσεις τροποποίησης του Συντάγματος με μοναδική επιτυχημένη αυτή του
1946. Η πιο πρόσφατη χρονολογείται το
1988, κατά την διάρκεια της διακυβέρνησης Hawke, με μια πρόταση τεσσά ρων σημείων (τετραετής θητεία του Ομοσπονδιακής κυβέρνησης, συνταγματική
αναγνώριση των τοπικών κυβερνήσεων,
τροποποιήση της εκλογικής διαδικασίας
ανακατανομής των ψήφων στην Βουλή των Αντιπροσώπων (Οne vote, one
value) και διεύρυνση θεμελιωδών δικαιωμάτων (πχ ανεξιθρησκεία) σε όλες
τις Πολιτείες ανεξαιρέτως.
Τα πράγματα είναι απλά. Κάθε πρόταση
τροποποίησης του Συντάγματος σύμφωνα με το άρθρο 128 πρέπει να εγκριθεί
αρχικά από το Ομοσπονδιακό κοινοβούλιο. Σε δεύτερη φάση πρέπει να εγκριθεί
κατά πλειοψηφία τόσο από τους πολίτες
της κάθε Πολιτείας σε τουλάχιστον τέσσερεις εκ των έξι Πολιτειών, όσο και από
συνολικό πληθυσμό της Αυστραλίας.
Αν ακούγεται δύσκολο στην θεωρία,
στην πράξη είναι ακόμη χειρότερο.
Τα στατιστικά στοιχεία είναι αμείλικτα.
Προσπάθειες τροποποίησης του Συντάγματος μετά από αιτήσεις κομμάτων έγινε
44 φορές. Από αυτές μόνο οι 8 κατάφεραν να φτάσουν στο στάδιο της δημοψηφικής κάλπης. Να σημειωθεί ότι 5 από
τις 44 ενώ πέρασαν τον «κάβο» της πλειοψηφικής έγκρισης από το σύνολο του
πληθυσμού της Αυστραλίας, απέτυχαν να
πλειοψηφίσουν σε τουλάχιστον τέσσερεις από τις έξι πολιτείες.
Καμμία από τις 8 τροποποιήσεις που
εγκρίθηκαν δεν θεωρήθηκαν ως μείζονος σημασίας.
Το Σύνταγμα της Αυστραλίας έχει παραμείνει εν πολλοίς αμετάβλητο.
Αντιθέτως 56% των κρατών μελών του
Οργανισμού των Ήνωμένων Εθνών κατάφεραν να περάσουν σημαντικές τροποποιήσεις των Συνταγμάτων τους την
δεκαετία 1989-1999. Το 70% δε των
κρατών αυτών υιοθέτησαν ένα ριζικά
ανανεωμένο Σύνταγμα.
Με βάση τα δεδομένα αυτά δεν μοιάζει
και τόσο ουτοπική η σαρκαστική ρήση
ενός έγκριτου συνταγματολόγου, του
Geoffrey Sawer, το μακρινό 1967 που
ισχυριζόταν ότι από συνταγματικής απόψεως η Αυστραλία είναι …the frozen continent.